اشتراک گذاری:
* با توجه به وجود دریای خزر با سواحل طولانی برای پرورش ماهیان خاویاری در اراضی ساحلی و پرورش ماهی در قفس‌های دریایی، 17 هزار هکتار آببندان، 13 رشته رودخانه مهم شیلاتی در مناطق کوهستانی، 5000 حلقه چاه کشاورزی مستعد برای فعالیت های آبزی پروری در مناطق جلگه‌ای، وجود مراکز تحقیقاتی اکولوژی دریای خزر و سردآبی دو هزار تنکابن، مازندران را به یکی از استان‌های مستعد آبزی‌پروری کشور تبدیل کرده است.
*استان در سال 1398 سه هزار و 769 مزرعه با 6 هزار و 800 نفر اشتغال به صورت مستقیم در بخش آبزی‌پروری فعالیت داشته و رتبه نخست در تولید آبزیان پرورشی در چند سال اخیر در کشور را داراست.
ماهی های پرورشی بطورکلی دو گونه اند :
| خصوصیات فیزیکی آب | خصوصیات شیمیائی آب | روش های مختلف پرورش ماهیان گرم آبی |
| بهترین شرایط رشد آنها بین ۲۸-۲۵ درجه سانتیگراد.در دمای بالای ۳۳ درجه دچار خفگی می شوند و در دمای زیر ۱۳ درجه بیمار و در دمای زیر ۸ درجه به خواب زمستانی می روند.آبهای دارای کدورت دارای میکرو ارگانیسمهای لازم برای رشد و نمو میباشد. | تولید اکسیژن محلول در آب: ـ از طرق عملیات مکانیکی (هواده) -از طریق ایجاد امواج -از طریق عمل فتوسنتز گیاهان موجود درآب گاز کربنیک محلول در آب که ماده اصلی در عمل فتوسنتز میباشد.د امنه PH آب برا ی پرورش ماهیان گرم آبی بین ۵/۸ – ۳/۷ می باشد . | از نظر سن یا اندازه ماهی 3مرحله دارد: ـ تولید لارو تا بچه ماهی نورس ـ تولید بچه مای نورس تابچه ماهی با و مناسب برای پرورش ماهی ـ تولید ماهیان بازاری از نظر ترکیب گونه : تک گونه ؛ دو گونه و یا چند گونه از نظر تراکم کشت دراستخر: ـ پرورش گسترده و غیر متراکم با استفاده از تولیدات طبیعی آب ـ پرورش نیمه متراکم که ۶۰ تا ۹۰ درصد غذای ماهی از طریق کود دهی و غذای طبیعی و بقیه دستی خواهد بود. ـ پرورش بصورت متراکم که ۵۰ تا ۶۰ درصد از طریق کود دهی و غذای طبیعی و بقیه غذا دستی خواهد بود. |
الف) انواع ماهی گرمابی
از ویژگیهای بارز آنها پزیرش شرایط گرما است . مهمترین گونه های پرورش موجود در کشور عبارت است از :
*کپور ماهیان چینی شامل :کپور نقره ای ؛ آمور ؛ کپور معمولی ؛ سر گنده ( بیگ هد)
*کپور ماهیان هندی شامل :کاتلا ؛ روحو ؛ بیریگال و کالباسو
*کپور سیاه ؛ خامه ماهی ؛ لای ماهی ؛ کفال و …. از ماهیان پرورشی دیگر می باشند.
تاسیسات موردنیاز پرورش ماهیان گرمابی:
1-سيستم هاي آبرساني و تاسيسات لازم (مانند حوضچه فيلتراسيون – ايستگاه پمپاژ و كانال هاي آبرسان )
2-دريچه ورودي و خروجي آب
3-كانال هاي تخليه آب و حوضچه صيد
4-ساختمان استخر
مراحل ساخت استخر:
1-نقشه برداري
2- خاكبرداري
3- انتقال خاك براي ديواره سازي
4- ديواره سازي توام با كوبيدگي
5- شيب بندي داخلي و خارجي
6- ساخت دريچه خروجي
7- ساخت كانال آبرساني و زهكش ها
8-ساخت دريچه ورودي
9- تنظيم شيب داخلي استخر
*موارد 1 تا 4 توسط كارشناسان اين حرفه انجام خواهد شد و نظارت و اطلاع از موارد ديگر در حيطه دانش پرورش دهنده مي باشد .
ب) انواع ماهی سرد آبی
*تنها گونه ماهي سردابي كه در ايران پرورش داده مي شود ماهي قزل آلاي رنگين كمان است كه در اصطلاح عاميانه به آن قزل آلا گفته مي شود که در18-12 درجه سانتيگراد بهترين رشد را دارند.
*شرايط فيزيكو شيميايي مناسب آب جهت پرورش قزل آلا:
| دما | PH يا اسيديته آب | اكسيژن محلول | شوري | شفافيت |
| دماي مناسب جهت پرورش قزل آلا 18-12 درجه(مناسب ترين دما 15 درجه) میباشد. | PH مناسب جهت پرورش قزل آلا 8/6تا4/8 میباشد. | اكسيژن خروجي نبايد كمتر از 5 ميليگرم در ليتر باشد. | شوري ppt 30 را تحمل مي كند. شوري به ميزان ppt 10 براي پرورش قزل آلا مناسب ميباشد. | ميزان مواد معلق بايد كمتر از 30 ميليگرم در ليتر باشد. |
*قزل آلا ماهي است شكارچي و گوشتخوار به همين دليل شفافيت آب تاثير بسزايي در رشد آن دارد به عبارت ديگر ماهي بايد غذاي خود را ببيند تا آنرا بخورد. به طور كلي در پرورش قزل آلا شفافيت بايد تا كف استخر تامين شده باشد
*بچه ماهي قزل آلا را مي توان در تمام طول سال در مزارع رهاسازي نمود. وزن رهاسازي بهتر است حدود 10 گرم باشد تا هم دوره پرورش خيلي طولاني نشود و هم تلفات كمتر شود.
*تعداد ماهي رهاسازي شده بستگي به مقدار دبي آب و وزن هدف دارد. به طور كلي به ازاي 7 ليتر در ثانيه مي توان يك تن ماهي برداشت نمود حال اگر وزن هدف 400 گرم باشد براي توليد يك تن ماهي به 2500 قطعه بچه ماهي نياز مي باشد. 15-10درصد هم بايد به عنوان تلفات در نظر گرفت.
*دماي پايين تر از 12 درجه باعث كاهش رشد مي شود و دماي بالاتر از 24 درجه موجب تلفات ميگردد.
پرورش ماهی در قفس
علت استفاده از سیستم قفس برای پرورش ماهی در منابع آبی آن است که در اکثر مخازن آبی و دریاچه های کشور امکان تخلیه کامل آب و برداشت تمام ماهیان وجود ندارد . ولی با استفاده از قفس می توان ماهیان رهاشده را به طور کامل برداشت کرد و یک تولید برنامه ریزی شده در دریاچه های کشور داشت .درحال حاضر در کشور بهترین گونه برای پرورش در قفس ، ماهی قزل آلای رنگین کمان است .
جهت افزایش درآمد از سیستم قفس می توان در فصول گرم سال به پرورش ماهیان گرمابی و در فصول سرد سال به پرورش قزل آلای رنگین کمان پرداخت . با این عمل بهره برداری اقتصادی از سیستم و دریاچه بالا می رود.
*تولید قزل آلا در قفس در مزارعی با مقیاس کوچک (حداکثر ۱۵ تن ) :
-هر دریاچه ای که بیش از۱۰ هکتار مساحت و حداقل ۱۰ متر عمق داشته باشد چنانچه خیلی گل آلود و حاوی مقادیر زیادی مواد آلی ( نظیر فضولات دامی و گیاهان آبزی ) که با تجزیه خود میزان اکسیژن محلول آب را مصرف می کنند نباشد
-سطح دریاچه نباید بیش از یک چهارم پوشیده از گیاهان آبزی باشد
تامین واستقرار قفس ها :
طرح قفس های مورد استفاده در آب های داخلی کشور ساده است و اکثرا ً به شکل مربع یا مستطیل می باشند . در بعضی مواقع که شدت جریان آب و باد زیاد است از قفس های دایره ای نیز استفاده می شود .
| قفس مربعی | قفس مستطیل | قفس دایره ای |
| 7*7 متر | 6*10 متر | قطر 8 متر |
*عمق کیسه توری بین ۳ تا ۵ متر است.
نکات مورد توجه:
1-حداقل عمق آب در زیر کیسه توری قفس ۱ تا۲ برابر عمق کیسه توری باشد تا مواد زاید جمع شده در زیر قفس شسته شوند .
۲ -قفس ها در قسمتی از دریاچه مستقر شوند که در معرض بادغالب باشند . این مساله باعث مخلوط شدن کامل آب دریاچه با هوا و هوادهی در داخل قفس ها می شود .
۳ -به راحتی بتوان برای غذادهی و بازدید به آنها دسترسی داشت .
۴ -قفس ها در محلی مستقر نشوند که درمعرض آلودگی باآبهای آلوده به سموم دفع آفات نباتی یا مقادیر متنابهی از مدفوع دام ها باشند ؛ این مواد برای ماهیان سمی هستند . کوددهی زیاد دریاچه ، احتمال ایجاد کمبود اکسیژن رابالا می برد .
5-برای پرورش ماهی قزل آلای رنگین کمان در قفس ، محل مورد نظر باید حداقل ۶ ماه دارای محدوده دمایی 12تا18 درجه باشد .
6-نشانه های کمبود اکسیژن به شرح ذیل است :
– شنای ماهی در سطح یا نزدیکی سطح آب
– بلعیدن هوا توسط ماهیان در سطح آب
– توقف تغذیه ماهیان
– تغییر سریع رنگ آب به قهوه ای ، سیاه یا خاکستری
7-محل استقرار قفس بایستی دارای جریان آب ملایمی باشد تاآب درون قفس به راحتی جابجا و تعویض شود.
8-محل استقرار قفس بایستی دارای جریان آب ملایمی باشد تاآب درون قفس به راحتی جابجا و تعویض شود.
9-محل استقرار قفس بایستی دارای جریان آب ملایمی باشد تاآب درون قفس به راحتی جابجا و تعویض شود.
فرآیند و مدارک مورد نیاز جهت صدور پروانه های آبزی پروری
)گرمابی ، سردابی ، مداربسته ، محیط محصور ، ماهیان زینتی (
* مرحله اول
صدور موافقت اصولی
(1 تقاضای صدور موافقت اصولی پرورش آبزیان طبق فرم موجود
(2 تکمیل فرم اطلاعات متقاضی جهت صدور موافقت اصولی
(3 بازدید از محل مورد تقاضا و تکمیل فرم اظهارنامه کارشناسی
(4 مدارک مورد نیاز جهت صدور موافقت اصولی
– فرم تقاضای صدور موافقت اصولی
– مدارک شخصی(عکس ، فتوکپی پایان خدمت یا معافیت ، فتوکپی شناسنامه )
– مدارک شرکت (اساسنامه ، آگهی تاسیس ، روزنامه رسمی ، مدارک شخصی اعضای هیئت مدیره )
– فرم اطلاعات متقاضی
– اظهارنامه کارشناسی
– نتایج آزمایش آب و خاک
– فرم تعهد کارمند نبودن
(5 درصورت موافقت کمیسیون صدور پروانه
(6 صدور موافقت اصولی
* مرحله دوم
صدور پروانه تاسیس
(1 تقاضای صدور پروانه تاسیس
(2 مدارک مورد نیاز صدور پروانه تاسیس
– تقاضای صدور پروانه تاسیس
– رونوشت موافقت اصولی (دارای اعتبار)
– گواهی سازمان محیط زیست
– گواهی عدم ممنوعیت تبدیل اراضی
– قرارداد یا مجوز برداشت آب
– قرارداد بهره‌برداری از آب
– گواهی اداره کل دامپزشکی
– طرح اجرائی
– نقشه‌های اجرائی
– تعهد نامه رعایت موارد قانونی
– اسناد مالکیت مورد قبول(سند رسمی، بنچاق،قولنامه،مبایعه‌نامه ، تقسیم‌نامه) یا گواهی واگذاری زمین مورد نظر مراجع ذیربط
تبصره: در مورد زمین‌های استیجاری باارائه اجاره‌نامه به مدت ۱۰ سال
– ارائه گواهی طی دوره آموزشی و ترویجی عمومی پرورش ماهی
(3 در صورت موافقت کمیسیون صدور پروانه
(4 صدور پروانه تاسیس
(5 تقاضای صدور پروانه بهره‌برداری
* مرحله سوم
صدور پروانه بهره‌برداری
(1 تقاضای صدور پروانه بهره‌برداری
(2 مدارک مورد نیاز جهت صدور پروانه بهره‌برداری
– تقاضای صدور پروانه بهره‌برداری
– رونوشت پروانه تاسیس دارای اعتبار
– تکمیل فرم گزارش کارشناسی مبنی بر اتمام عملیات ساختمانی طبق طرح و نقشه مصوب
– ارائه گواهی دوره آموزشی و ترویجی تکمیلی پرورش ماهی
(3 در صورت موافقت کمیسیون صدور پروانه
(5 صدور پروانه بهره برداری
دیدگاهتان را بنویسید